XTB Rzeczowo

Rzetelność i zaufanie od zawsze stanowiły fundamenty naszej firmy.
To dzięki nim XTB jest największym polskim brokerem forexowym.
W środowisku traderskim krążą nieprawdziwe informacje na temat naszej firmy i kwestii związanych z asymetrycznym parametrem odchylenia, mechanizmem delay, czy raportem Komisji Nadzoru Finansowego.
Choć sprawy dotyczą przeszłości – lat 2014-2016 i stanowią zamknięty etap w działalności naszej firmy, chcemy zabrać głos w tej kwestii i jasno oddzielić fakty od nieprawdziwych informacji i nadinterpretacji.

video_background
Asymetria - Pytania i odpowiedzi

XTB w latach 2014 - 2016 oferował klientom 2 rodzaje egzekucji zleceń: egzekucję typu “Market” (w której klient uzyskiwał gwarancję zawarcia transakcji, a jej realizacja następowała po bieżącej cenie rynkowej) oraz egzekucję typu “Instant” (w której klient uzyskiwał gwarancję ceny, tj. transakcja realizowana była po cenie określonej przez klienta w zleceniu lub była odrzucana w określonych okolicznościach). Wybierając rodzaj rachunku, klient wybierał tym samym rodzaj egzekucji zleceń, jaki go interesował. Różnica typów egzekucji była o tyle istotna, że rynki, do których dostęp inwestorom dają platformy XTB charakteryzują się bardzo wysoką zmiennością notowań (wielokrotne zmiany cen nawet w ciągu sekundy). Zlecenia typu “Instant” dawały klientom gwarancję ceny (nie egzekucji), podczas gdy zlecenia “Market” dawały klientom gwarancję egzekucji (nie ceny).

 

Gwarancja ceny zleceń instant powoduje, że w przypadku, gdy między wysłaniem zlecenia przez klienta a otrzymaniem go przez brokera, nawet jeśli cena rynkowa zmieniłaby o 1 pips, to takie zlecenie musiałoby zostać odrzucone. Specyfiką rynków finansowych jest, że ceny zmieniają się nawet kilkanaście razy w ciągu sekundy. Sprawia to, że prawie połowa zleceń instant byłaby odrzucana, a zawarcie transakcji mogłoby być znacznie utrudnione. Aby uniknąć takiej sytuacji, autorzy platformy transakcyjnej Metatrader (MT4), firma Metaquotes, wprowadziła specjalną funkcję - parametr odchylenia, zwany także deviation. Parametr ten wprowadzał zakres cenowy, w którym broker decydował się na wykonanie zlecenia instant, mimo zmiany ceny rynkowej. Pamiętajmy, że cały czas zlecenie było wykonywane po cenie wskazanej przez klienta, którą widział na platformie w momencie jego składania. Podsumowując: jedynym celem istnienia parametru odchylenia było zwiększenie prawdopodobieństwa wykonania zleceń.

 

Najpopularniejsza, używana przez większość brokerów w Polsce i na świecie platforma Metatrader, była w tamtym okresie zaprojektowana tak, że nie można było ustawić innego niż asymetryczny parametr odchylenia przy wykonywaniu zleceń instant. Oznacza to, że zakres akceptacji transakcji był ograniczony określonym parametrem z jednej strony, a nieograniczony z drugiej. Taka konstrukcja spowodowana była faktem istnienia systemów automatycznych, które umożliwiały wysyłanie do brokera zleceń instant z dowolną ceną i wykonanie transakcji po zupełnie uznaniowej cenie. Tym samym,  wykorzystując największą zaletę zleceń instant, czyli gwarancję ceny, narażały brokerów na natychmiastowe straty. 

Warto podkreślić, że stosowanie asymetrycznego modelu egzekucji zleceń instant było przez lata normalną i powszechną praktyką rynkową stosowaną przez brokerów w branży OTC.

 

W XTB, podczas obowiązywania mechanizmu asymetrycznego w okresie od 2014 do połowy 2015, 93% zleceń typu instant zostało faktycznie wykonanych w symetrycznym przedziale akceptacji, co oznacza, że asymetryczne ustawienie mechanizmu ich nie dotyczyło. Dzięki mechanizmowi asymetrycznemu możliwe było wykonanie pozostałych 7% zleceń, po cenie wskazanej przez klienta, bez ich odrzucenia i narażenia go na ponowne składanie zlecenia po innej cenie.

Do maja 2016 roku nie istniały jednoznaczne regulacje odnoszące się do asymetrycznych modeli wykonywania zleceń klientów. Pierwsze takie regulacje, pojawiły się w dopiero w maju 2016 roku, kiedy to  Komisja Nadzoru Finansowego, przyjęła Wytyczne OTC, w ramach których zobowiązała podmioty świadczące usługi maklerskie do wdrożenia symetrycznego modelu egzekucji zleceń typu instant do końca września 2016 roku.

 

Stosowanie asymetrycznego parametru odchylenia przez lata było normalną i powszechną praktyką rynkową, mającą na celu przyspieszenie realizacji zleceń i redukcję liczby ich odrzuceń. 

Powiedzmy to jasno - nie. Od początku byliśmy zdania, że asymetryczny model wykonywania zleceń instant nie powodował strat na rachunkach klientów. Wynika to z naszych kompleksowych analiz i zewnętrznych raportów eksperckich przygotowanych zarówno przez renomowane firmy konsultingowe takie jak Roland Berger, czy Grand Frost, jak również ekspertów Uniwersytetu Szczecińskiego i Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej.

Nie, ustawienie asymetryczne nie jest już stosowane. Dzięki rozwojowi technologii i własnej platformy xStation, XTB jako pierwszy polski broker zrezygnował ze stosowania modelu asymetrycznego już w połowie 2015 roku, niemalże rok przed wydaniem wytycznych przez Komisję Nadzoru Finansowego w tym zakresie. Inni brokerzy zostali zobowiązani do wprowadzenia modelu symetrycznego do końca września 2016 r., zgodnie z Wytycznymi OTC przyjętymi przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Nie, obie sprawy są nieporównywalne. Istotą tej różnicy jest sposób realizacji zleceń przez obie firmy.

 

XTB oferował egzekucje w trybie natychmiastowym, dając klientom pewność realizacji zlecenia po cenie wskazanej przez klienta, lecz nie gwarantując jego wykonania (model zleceń typu instant). FXCM natomiast zobowiązywał się do zapewniania klientom gwarancji wykonania zlecenia po aktualnej cenie rynkowej (model zleceń typu market), lecz w istocie modyfikował ceny, po których klienci powinni mieć zrealizowane zlecenia.

 

Powyższe wnioski dotyczące FXCM zostały wyciągnięte z treści decyzji Brytyjskiego Nadzorcy FCA oraz amerykańskiego National Futures Association (NFA), gdzie zostało to dokładnie opisane. Porównywanie obu przypadków i doszukiwanie się analogii jest błędne. 

Delay - Pytania i odpowiedzi

Parametr delay był swego rodzaju strażnikiem gwarantującym uczciwość transakcji. Mechanizm ponownej weryfikacji ceny zlecenia dokonywał porównania ceny ze zlecenia klienta z ceną rynkową po upływie określonego czasu. Jeśli cena rynkowa w tym czasie nie zmieniła się o więcej niż określony parametr odchylenia, to zlecenie było akceptowane. W przeciwnym przypadku zlecenie było odrzucane.

Parametr ponownej weryfikacji ceny dotyczył bardzo wąskiej grupy klientów, którzy systematycznie zawierali transakcje po nieaktualnych cenach,  często z wykorzystaniem systemów automatycznych. Każdy broker forexowy zmaga się z tego typu problemem. Jest to związane z pewnymi niedoskonałościami handlu elektronicznego i istnieniem opóźnień w przesyle danych między traderem a brokerem. Istnieje wąska grupa traderów, którzy specjalizują się w "wyprzedzaniu” cen brokera poprzez wykorzystanie systemów automatycznych czy kolokacji, czyli umieszczeniu swoich serwerów transakcyjnych bardzo blisko pierwotnego źródła ceny, czyli np. giełd papierów wartościowych. W celu ograniczenia ryzyka domu maklerskiego oraz ograniczeniu procederu zawierania transakcji po nieaktualnych cenach, XTB wprowadziło ponowną weryfikację ceny po upływie określonego czasu liczonego w milisekundach. Po tym czasie następowało porównanie ceny ze zlecenia klienta z ceną rynkową i jeśli warunki na to pozwalały, zlecenie było wykonane. W przypadku zleceń instant była to oczywiście ta sama cena, którą klient wysłał w zleceniu. 

 

Ponowna weryfikacja ceny nie miała nic wspólnego z zyskownością klientów lub szybkością zawieranych transakcji. Jedynym warunkiem zakwalifikowania klienta do procesu nadzoru każdej transakcji było systematyczne zawieranie transakcji po cenach nieaktualnych, co każdorazowo weryfikowane było z niezależnym źródłem cen, czyli w naszym przypadku z Bloombergiem. Możliwość stosowania ponownej weryfikacji ceny została także określona w Regulaminie świadczenia usług XTB.

Nie, mechanizm ten nie jest stosowany od grudnia 2016 roku. Mechanizm ten stosowany był jedynie na platformie Metatrader, nie był używany na naszej autorskiej platformie xStation, która jest dużo szybsza i bardziej zaawansowana technologicznie.  

Nie, klienci zawierający transakcje w sposób uczciwy w ogóle nie byli objęci parametrem delay. Mechanizm ten nie był nigdy stosowany w sposób uznaniowy. Jeżeli klient zawierał transakcje po cenach rynkowych, to parametr go nie dotyczył. Do jego stosowania wymagane było wcześniejsze określone działanie ze strony klienta. Parametr ponownej weryfikacji ceny był swego rodzaju strażnikiem gwarantującym uczciwość transakcji i zapobiegał przeprowadzaniem ich po cenach nieaktualnych i z wykorzystaniem nieuzasadnionej przewagi informacyjnej.

Tak. Regulamin informował klientów, że w przypadku systematycznego składania zleceń po nieaktualnych cenach XTB zastrzegało sobie między innymi prawo do szczególnego nadzoru nad każdym zleceniem lub dyspozycją klienta.

Raport KNF - Pytania i odpowiedzi

Komisja Nadzoru Finansowego nałożyła na XTB karę pieniężną w związku z dwiema grupami naruszeń: 

 

1) nieprawidłowym wypełnieniem obowiązku informowania potencjalnych klientów o szczegółowych zasadach wykonywania zleceń typu instant i niedopełnieniem obowiązku działania z uwzględnieniem najlepiej pojętego interesu klienta

 

2) niedostatecznym nadzorem nad prowadzoną działalnością.

 

Szczegóły można znaleźć także w wykazie kar KNF za lata 2006 – 2018, dostępnym tutaj.

Kara finansowa została nałożona za sam fakt stosowania tych parametrów oraz nie informowaniu o nich klientów. Jak wykazaliśmy wcześniej stosowanie parametrów, nie miało wpływu na zyskowność naszych klientów. Stąd uznaliśmy, że nie było konieczne tak szczegółowe opisywanie tych mechanizmów, szczególnie, iż jeden z nich służył zabezpieczeniu przed nieuczciwymi praktykami, a drugi zwiększał prawdopodobieństwo zawierania transakcji.

Tak, zgodnie z obowiązującymi procedurami zapłaciliśmy karę. Miało to miejsce 11 listopada 2018 roku.

Nie, domniemana tajność raportu KNF to kolejny z mitów powielanych wielokrotnie. Raport nie jest tajny, nie został utajniony, nikt go również nie próbuje ukryć. Jego jawność regulują przepisy prawa – w najlepszy sposób do tej kwestii odniósł się Pan Jacek Barszczewski, dyrektor departamentu komunikacji społecznej w KNF w swoim poście na LinkedIn.

EKSPERTYZY
Wnioski z przeprowadzonych analiz

Kalendarium

   
czerwiec - lipiec 2015 XTB jako pierwszy polski broker wprowadza symetryczny model egzekucji zleceń typu instant

16 marca 2016

Rozpoczęcie kontroli Komisji w XTB, dotyczącej okresu 2014 - 2016.

24 maja 2016

Wydanie przez Komisję Wytycznych OTC, wprowadzających obowiązek symetrycznej egzekucji zleceń typu instant z obowiązkiem dostosowania się do 30 września 2016.

16 września 2016

Zakończenie kontroli Komisji w XTB.

30 września 2016

Obowiązek wdrożenia Wytycznych OTC przez domy maklerskie w Polsce.

grudzień 2016

Terminowe wykonanie zaleceń pokontrolnych przez XTB.

18 września 2018

Decyzja Komisji o nałożeniu kary pieniężnej na XTB.

2018 - 2023

Postępowanie odwoławcze

11 listopada 2018

Zapłata kary pieniężnej przez XTB.

Aktualności

 

  • 10 grudnia 2019 - Prezentacja wniosków z ekspertyzy. Analiza wpływu asymetrycznego parametru odchylenia na zyskowność klientów XTB przeprowadzonej przez dr hab. Sebastiana Majewskiego prof. nadzw. Uniwersytetu Szczecińskiego oraz dr Romana Asyngiera biegłego sądowego z zakresu “Giełdy i obrotu instrumentami finansowymi” zatrudnionego na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. 

     

  • 27 listopada 2019 - wywiad z członkiem zarządu ds. tradingu Filipem Kaczmarzykiem dla bankier.pl

Słownik pojęć

Wyjaśniamy znaczenie terminów rynkowych

  • Zlecenie market - to zlecenie, którego wykonanie następuje po cenie rynkowej w chwili weryfikacji (parametr deviation nie ma zastosowania);
  • Zlecenie instant - to zlecenie, którego wykonanie następowało po cenie ustalonej w zleceniu natychmiast po potwierdzeniu, że różnica między ceną ze zlecenia a ceną rynkową w systemie transakcyjnym w chwili weryfikacji nie przekraczało określonego parametru deviation;
  • Decyzja Komisji - decyzja administracyjna Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 18 września 2018 r. w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej na XTB;
  • Wytyczne OTC - Wytyczne Komisji Nadzoru Finansowego dotyczące świadczenia usług maklerskich na rynku OTC instrumentów pochodnych, przyjęte przez KNF dnia 24 maja 2016 roku.

KONTAKT
Jeśli masz pytania, skontaktuj się z nami!

Prosta 67, 00-838 Warszawa

rzeczowo@xtb.com